Holandia: Kolejowy koszmar - trzy miesiące bez pociągów

Holandia

Kto myślał, że saga z HSL Zuid już się kończy, ten chyba nie jeździł ostatnio między Schiphol a Rotterdamem. ProRail zapowiada kolejną odsłonę serialu - w 2028 roku ruch na kluczowej linii dużych prędkości ma zostać wstrzymany na około trzy miesiące. Powód? Błędy konstrukcyjne w czterech wiaduktach, które trzeba naprawić, zanim ktoś znów zacznie opowiadać o „europejskiej kolejowej przyszłości” na serio.

Najszybsze pociągi NS - Intercity New Generation (ICNG) - są Made in Poland
Pociągi ICNG, produkowane w Chorzowie w Polsce, miały być symbolem nowej ery kolei w Holandii, ale ich potencjał jest dziś ograniczany przez problemy infrastrukturalne HSL Zuid, w tym ograniczenia prędkości i planowane zamknięcia trasy.

Dlaczego akurat 2028 i dlaczego aż trzy miesiące?
Plan jest brutalnie prosty: w trzecim kwartale 2028 ekipy budowlane mają wejść na tor i zrobić robotę „na raz”, zamiast łatać problem po kawałku. Chodzi o elementy konstrukcji, w których pojawiają się pęknięcia i które muszą zostać wzmocnione. Jeden z kluczowych obiektów leży w rejonie Rijpwetering. Prace mają objąć nie tylko same wiadukty, ale też wzmocnienie nasypów i fragmentów infrastruktury wokół torów.

Kogo zaboli najbardziej?
Najbardziej odczują to pasażerowie jadący między Amsterdamem (m.in. okolice Schiphol i Amsterdam Zuid) a Rotterdamem, a także ci, którzy korzystają z połączeń międzynarodowych w stronę Belgii i Francji. Zamiast „strzału” po HSL, pociągi mają jechać objazdami - przez Haarlem i Hagę albo przez Utrecht. To oznacza dłuższe czasy przejazdu, większą podatność na opóźnienia i tłok na alternatywnych trasach.

W praktyce: jeśli dziś dojazd bywa nerwowy, to w czasie zamknięcia HSL robi się z tego logistyczna układanka. Szczególnie w godzinach szczytu, gdy sieć i tak jest napięta do granic.

„Duża prędkość” już od dawna na hamulcu
Dla wielu osób największa ironia jest taka, że HSL Zuid od lat nie daje tego, co obiecywano. Już wcześniej wprowadzano ograniczenia prędkości, bo infrastruktura nie zachowywała się tak, jak powinna. Teoretycznie mówimy o trasie pod 300 km/h, a w praktyce pojawiały się okresy, gdy pociągi musiały zwalniać dużo bardziej, niż pasażerowie by się spodziewali po „high speed”.

Skąd te problemy?
W tle przewija się wątek konstrukcji wiaduktów, które - mówiąc wprost - były projektowane „na lżej” niż wymaga tego dzisiejszy ruch i obciążenia przy wysokich prędkościach. W przypadku HSL Zuid mówi się o większej grupie obiektów: problemy dotyczą nie tylko czterech wiaduktów, które mają trafić na stół w 2028 roku, ale łącznie aż dziesięciu wiaduktów na tej trasie.

Ile to będzie kosztować?
Pada kwota, od której można dostać zawrotu głowy: odbudowa i wzmocnienia całego problematycznego odcinka mają kosztować co najmniej 580 mln euro. Co ważne, nie wszystko jest jeszcze domknięte finansowo - a to zawsze oznacza ryzyko kolejnych opóźnień, przepychanek i nerwów. W grę wchodzi też temat odpowiedzialności za wady i ewentualnych roszczeń wobec wykonawców.


Mini-słowniczek (niderlandzki - polski) z przykładami

hogesnelheidslijn - linia dużych prędkości
[NL] De hogesnelheidslijn tussen Amsterdam en Rotterdam zorgt vaak voor discussie.
[PL] Linia dużych prędkości między Amsterdamem a Rotterdamem często wywołuje dyskusje.

werkzaamheden - prace, roboty
[NL] Door werkzaamheden rijden er minder treinen.
[PL] Z powodu prac kursuje mniej pociągów.

afsluiting - zamknięcie
[NL] De afsluiting van het traject duurt meerdere maanden.
[PL] Zamknięcie odcinka potrwa kilka miesięcy.

viaduct - wiadukt
[NL] Het viaduct moet worden versterkt.
[PL] Wiadukt musi zostać wzmocniony.

omleiding - objazd
[NL] Reizigers krijgen te maken met een omleiding.
[PL] Pasażerowie muszą liczyć się z objazdem.

vertraging - opóźnienie
[NL] Door de storing was er vertraging.
[PL] Z powodu awarii wystąpiło opóźnienie.

reiziger - pasażer
[NL] Veel reizigers klagen over de situatie.
[PL] Wielu pasażerów narzeka na sytuację.

snelheidsbeperking - ograniczenie prędkości
[NL] Een snelheidsbeperking kost tijd.
[PL] Ograniczenie prędkości kosztuje czas.

aansprakelijkheid - odpowiedzialność (prawna)
[NL] Er is discussie over aansprakelijkheid.
[PL] Trwa dyskusja o odpowiedzialności prawnej.

herstel - naprawa
[NL] Na herstel moet de lijn sneller zijn.
[PL] Po naprawie linia ma być szybsza.


Pytania dla czytelników

1. Czy korzystasz z HSL Zuid na co dzień, czy raczej omijasz tę trasę?

2. Jakie objazdy wybierasz najczęściej - przez Hagę, Haarlem czy Utrecht?

3. Co bardziej Cię irytuje: dłuższa podróż czy niepewność, czy pociąg dojedzie na czas?

4. Czy korzystasz z HSL Zuid i jak często trafiasz na opóźnienia?

5. Wolisz wolniej, ale pewnie, czy szybciej, ale z ryzykiem awarii?

6. Kto powinien zapłacić za takie błędy - państwo czy wykonawcy?

28.12.2025 Niedziela.NL // foto: Pociąg Intercity New Generation (ICNG) // fot. Robert Coolen, Holandia / shutterstock.com // zdjęcie ilustracyjne

(cgd)