Holandia: Mniej śmiertelnych ofiar upałów!

Pogoda

Jak wykazała ocena przeprowadzona przez instytut zdrowia RIVM, liczba zgonów związanych z upałami znacznie spadła od 2010 roku, kiedy wprowadzono krajowy plan ochrony przed upałami.

W ciągu pierwszych 10 lat obecnego stulecia z powodu upałów zmarło około 7 tys. osób, co skłoniło Ministerstwo Zdrowia do uruchomienia systemu ostrzegawczego, mającego na celu ochronę grup narażonych. W latach 2010–2019 liczba zgonów związanych z upałami spadła do 4,3 tys., jednak eksperci ostrzegają, że ekstremalne upały nadal stanowią ogromny czynnik ryzyka.

W 2019 roku, gdy 25 lipca temperatura osiągnęła bezprecedensowe 40,7°, następnego dnia odnotowano około 549 zgonów, czyli prawie 150 więcej niż wynosi średnia. „To wyjątkowa liczba” – powiedział badacz RIVM, Jochem Klompenmaker w rozmowie z RTL Nieuws. „Żadnego innego dnia w okresie letnim między 2000 a 2019 rokiem liczba ofiar śmiertelnych nie przekroczyła 500”. Liczba ta jest niepokojąca, ponieważ oczekuje się, że zmiany klimatu jeszcze bardziej podniosą temperatury.

Ludzie są coraz bardziej świadomi ryzyka, ale nie jest jasne, czy plan dotyczący ciepła – lista środków, które należy podjąć, aby uniknąć stresu cieplnego, który pojawia się podczas ekstremalnych temperatur – był główną przyczyną poprawy świadomości mieszkańców Holandii. Zainteresowanie mediów mogło odegrać rolę. W latach 2003 i 2006 przedłużające się fale upałów zdominowały nagłówki gazet i być może ludzie i organizacje zwracali na to większą uwagę - twierdzą badacze.

Na największe ryzyko zgonu w okresach wysokich temperatur narażone są osoby starsze, kobiety i osoby mieszkające na obszarach o niskich dochodach. Również młodsi ludzie są narażeni na potencjalnie śmiertelny udar cieplny. W 2024 roku 25 maratończyków z Leiden musiało zostać przewiezionych do szpitala z powodu wyczerpania cieplnego, a w Groningen biegacz zmarł z podejrzeniem udaru spowodowanego przez upadł.

Zgodnie ze scenariuszami klimatycznymi dla Holandii, liczba dni tropikalnych z temperaturami powyżej 30 stopni Celsjusza będzie dalej rosła. W ostatnich latach coraz częściej obserwujemy fale upałów, które są jednym z wyraźnych skutków zmian klimatu. Wzrost średnich temperatur na Ziemi prowadzi do bardziej ekstremalnych zjawisk pogodowych – w tym długotrwałych okresów wysokich temperatur. Upały stają się nie tylko częstsze, ale także bardziej intensywne, co stanowi poważne wyzwanie dla zdrowia publicznego, środowiska oraz systemów energetycznych. „W związku z tym środki ograniczające szkody dla zdrowia spowodowane upałem pozostają niezbędne” – powiedzieli przedstawiciele instytutu zdrowia RIVM.

W czasie upałów szczególnie ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu – warto pić dużo wody, nawet jeśli nie odczuwamy pragnienia. Należy unikać wychodzenia na słońce w najgorętszych godzinach dnia oraz nosić lekką, przewiewną odzież i nakrycie głowy. Szczególną uwagę trzeba zwrócić na dzieci, osoby starsze i chore, które są bardziej narażone na przegrzanie. Dobrym pomysłem jest również sprawdzenie, czy nasi sąsiedzi lub bliscy - zwłaszcza starsi - nie potrzebują pomocy.

8.06.2025 Niedziela.NL // fot. Shutterstock, Inc.

(kk)