Holandia: "Milieuzone”, czyli gdzie nie wjedziesz starym samochodem (lub ciężarówką)

Życie w Holandii

W centrach niektórych holenderskich miast istnieją tzw. „milieuzones”, czyli „strefy niskiej emisji”. Na ich terenie poruszać się mogą jedynie pojazdy spełniające odpowiednie warunki dotyczące emisji spalin. Początkowo zakaz ograniczał się do ciężarówek ze starymi silnikami wysokoprężnymi (diesla), teraz w niektórych miastach ograniczeniami objęte są też samochody osobowe najbardziej zanieczyszczające środowisko.

Pierwsze „milieuzones” powstały w Holandii w 2007 roku, w Utrechcie i w Eindhoven. Obecnie istnieją również w Amsterdamie, Rotterdamie, Hadze, Den Bosch, Bredzie, Delft, Arnhem, Lejdzie, Maastricht, Tilburgu i Rijswijk. Rozwiązanie to stosowane jest też w innych krajach, np. Niemczech, Włoszech czy Szwecji. Tam najczęściej mówi się o tzw. „Low Emiision Zones” („Strefach Niskiej Emisji”).

Centra dużych miast są zatłoczone, a intensywny ruch drogowy przekłada się na duże zanieczyszczenie powietrza, co z kolei prowadzi do problemów zdrowotnych mieszkańców. Miasta ograniczają więc dostęp do centrum pojazdom emitującym najwięcej spalin, zawierających szkodliwe pyły i sadzę.

Pierwsze holenderskie strefy niskiej emisji dotyczyły ciężarówek. Obecnie w miastach takich jak Utrecht czy Rotterdam istnieją również ograniczenia dotyczące niektórych samochodów osobowych (tych najbardziej zanieczyszczających powietrze). Poniżej podstawowe informacje o strefach niskiej emisji w pięciu największych holenderskich miastach.

AMSTERDAM

Obecnie w stolicy Holandii istnieje strefa niskiej emisji obejmująca dużą część miasta (TUTAJ) i dotycząca ciężarówek, samochodów dostawczych, taksówek, autobusów i motorowerów. W strefie tej obowiązuje zakaz poruszania się ciężarówek cięższych niż 3,5 tony napędzanych silnikiem wysokoprężnym (diesel) kategorii Euro 0, I, II lub III (zbudowane przez 1 października 2005 r.). W strefie tej mogą się jednak poruszać ciężarówki z silnikami wysokoprężnymi Euro IV, V lub VI, a także ciężarówki z silnikami na benzynę, biodiesel lub silnikami elektrycznymi i hybrydowymi. Także niektóre pojazdy niespełniające tych warunków mimo wszystko mogą poruszać się w tej strefie, są to np. pojazdy należące do straży pożarnej. Posiadacze pojazdów niespełniających wymaganych warunków mogą zwrócić się o tymczasowe pozwolenie na poruszanie się na terenie strefy. Podany powyżej link prowadzi do strony na której można również sprawdzić swoje tablice rejestracyjne czy pojazd może wjechać do strefy niskiej emisji (można sprawdzić tylko holenderskie tablice).

Władze Amsterdamu chcą, by w przyszłości zakaz poruszania się w tej strefie nie dotyczył wyłącznie starych ciężarówek. Od 1 stycznia 2017 roku zakaz wjazdu do strefy obejmie również samochody dostawcze (kategoria pojazdu N1) z silnikiem diesla dopuszczone do ruchu przed 1 stycznia 2000 roku. Od 1 stycznia 2018 roku zakaz wjazdu do strefy obejmie taksówki (zakaz dla tych dopuszczonych do ruchu przed 1 września 2009 r.), autobusy (dopuszczone do ruchu przed 1 stycznia 2005) i motorowery (dopuszczone do ruchu przed 1 stycznia 2011). W przypadku motorowerów i autobusów obszar strefy będzie większy (w przypadku motorowerów obejmie właściwie całe miasto). Od 1 listopada 2020 zmienia się prawo dotyczące tychże stref poprzez rozszerzenie ich na dalsze części miasta w tym obwodnicę A10.

Obecnie kontrola tego, czy ciężarówki wjeżdżające do strefy mogą się na jej terenie poruszać, odbywa się za pomocą kamer, zapisujących numery rejestracyjne ciężarówek wjeżdżających na teren strefy. Znaki informujące o strefie znajdują się przy zjazdach z autostrady A10 do centrum miasta. W przypadku złamania zakazu i wjazdu na teren strefy ciężarówką niespełniającą warunków grozi mandat w wysokości 230 euro (plus 6% kosztów administracyjnych), czytamy na stronie gminy Amsterdam.

W obrębie obwodnicy A10 znajduje się milieuzone dla ciężarówek i autobusów. Od 1 stycznia 2022 r. reguły poruszania się w strefie niskiej emisji zostaną zaostrzona. Wtedy ciężarówki i autobusy z silnikiem diesla będą miały dostęp tylko z klasą emisji 6 lub wyższą.

Więcej informacji: TUTAJ


ROTTERDAM

W Rotterdamie początkowo zakaz wjazdu do strefy niskiej emisji dotyczył ciężarówek, jednak od początku 2016 roku zakaz ten obowiązuje również niektóre samochody osobowe. Strefa obejmuje dużą część miast (TUTAJ)

Od 1 stycznia 2020 r. na terenie tej strefy nie mogą się poruszać:

- ciężarówki z silnikiem wysokoprężnym (diesel) typu Euro-I, Euro-II i Euro-III (czyli wyprodukowane przez 2001 rokiem)
Dla samochodów dostawczych i osobowych zaraz został zniesiony i mogą poruszać się na tych terenach bez ograniczeń.

Za datę dopuszczenia do ruchu uznaje się datę przyznania rejestracji (po niderlandzku tzw. DET, informacja ta znajduje się w dowodzie rejestracyjnym). Jeśli nie masz pewności, czy twój pojazd może poruszać się w tej strefie, możesz to sprawdzić wpisując numer z tablicy rejestracyjnej na tej stronie internetowej: TUTAJ

Od 1 maja 2016 r. na terenie strefy działają specjalne kamery, dzięki którym można automatycznie sprawdzać, czy pojazd z daną rejestracją może przebywać w strefie niskiej emisji. Grzywna za złamanie tych przepisów to w przypadku samochodów osobowych 250 euro plus 9 euro kosztów administracyjnych, czytamy na stronie internetowej miasta.

HAGA

W Hadze strefa niskiej emisji istnieje od 2008 roku. Strefa obejmuje tę część Hagi, która znajduje się w środku obwodnicy wokół centrum, tzw. Centrumring (droga s100; samo Centrumring nie należy do strefy i po s100 mogą się poruszać pojazdy niespełniające warunków dopuszczenia do milieuzone; Centrumring/s100 nie należy mylić z „dużą” obwodnicą Ring Den Haag, wokół całej Hagi). Tereny przemysłowe Laakhavens, mimo że leżą wewnątrz Centrumring, nie należą do strefy niskiej emisji. O początku i końcu strefy informują znaki drogowe.

Zakaz wjazdu na teren strefy niskiej emisji obejmuje w Hadze ciężarówki oraz stare samochody osobowe z silnikami kategorii Euro 0, I, II lub III.

Niektóre pojazdy niespełniające warunków mimo wszystko mogą poruszać się na terenie strefy - należy w związku z tym zwrócić się o specjalne pozwolenie. O takie pozwolenie (na jeden dzień lub na dłużej) można poprosić wchodząc na stronę internetową: TUTAJ.

Kontrolą przestrzegania zakazu wjazdu do strefy pojazdów nieupoważnionych zajmują się specjalni urzędnicy, którzy mają do dyspozycji nagrania z kamer. Za złamanie tych zasad kierowcy karani są mandatem.

W lipcu 2021 roku w Hadze została utworzona strefa ekologiczna dla starych samochodów osobowych i dostawczych poruszających się na oleju napędowym. Do strefy ekologicznej mogą wjeżdżać tylko samochody z silnikiem diesla o niskiej emisji. Ilość spalin emitowanych przez samochód została zmierzona dla każdego typu samochodu. Samochód otrzymuje za to ocenę: nazywa się to klasą emisji. Samochody z silnikiem diesla o klasie emisji 4 lub wyższej mogą wjeżdżać do strefy ekologicznej. Jaką ocenę otrzymał nasz samochód można sprawdzić na stronie TUTAJ

UTRECHT

Utrecht był (wraz z Eindhoven) pierwszym miastem w Holandii, które wprowadziło strefy niskiej emisji dla ciężarówek. Stało się tak w 2007 roku. Utrecht był też pierwszym holenderskim miastem, które zakazało wjazdu do centrum najbardziej szkodliwym dla środowiska samochodom osobowym i dostawczym. Od 2015 roku zakaz wjazdu do strefy niskiej emisji w Utrechcie obowiązuje również samochody osobowe i dostawcze z silnikiem wysokoprężnym dopuszczone do ruchu przed 1 stycznia 2001 roku. W przypadku ciężarówek zakaz wjazdu do strefy dotyczy tych z silnikami wysokoprężnymi kategorii Euro 0, I, II lub III. Strefa niskiej emisji obejmuje centrum Utrechtu, a szczegółową mapkę znajdziemy na stronie internetowej miasta: TUTAJ. O zbliżaniu się do strefy informują specjalne znaki drogowe. Za złamanie zakazu grozi mandat. Przychody z mandatów trafiają do budżetu państwa (a nie miasta).


EINDHOVEN

Podobnie jak w Utrechcie także w Eindhoven strefa niskiej emisji istnieje już od 2007 roku. Inaczej niż w Utrechcie, w Eindhoven nie rozszerzono jednak zakazu wjazdu do strefy na samochody z silnikiem wysokoprężnym dawnego typu. Zakaz wjazdu do strefy milieuzone w Eindhoven obowiązuje jedynie ciężarówki (czyli pojazdy cięższe niż 3,5 tony i używane do przewozu towarów) z silnikiem wysokoprężnym kategorii Euro 0, I, II lub III. Jeśli posiadacze tych pojazdów chcą wjechać na teren strefy, mogą zwrócić się o specjalne pozwolenie; szczegółowe informacje (w języku niderlandzkim) TUTAJ. Strefa obejmuje w Eindhoven centrum miasta (kody pocztowe od 5611 do 5616, z wyjątkiem terenu przemysłowych De Kade). Kierowcy starych ciężarówek, którzy złamią przepisy dotyczące zakazu wjazdu na teren strefy, ryzykują mandatem. Więcej info na stronie gminy TUTAJ


INNE MIASTA

Oprócz wymienionych powyżej miast strefy niskiej emisji istnieją w Holandii m.in. w Den Bosch, Delft, Arnhem, Lejdzie (Leiden), Maastricht, Rijswijk, Tilburgu czy Bredzie. W większości przypadków zakaz wjazdu do strefy obejmuje ciężarówki z silnikami wysokoprężnym kategorii Euro 0, I, II lub III. Szczegółowe informacje o zasadach obowiązujących w poszczególnych miejscowościach znaleźć można na stronach internetowych miast. Wiele informacji na ten temat znajduje się również na stronie: TUTAJ. 

23.04.2016 Łukasz Koterba Niedziela.NL, aktualizacja 03.08.2021