„Dobrze już było?” – Pleśń i wilgoć w mieszkaniach socjalnych w Holandii to nie przeszłość, lecz codzienność

Zdrowie i Styl Życia

Wydawać by się mogło, że w zamożnym kraju, jakim jest Holandia, podstawowe warunki mieszkaniowe nie powinny stanowić problemu. A jednak rzeczywistość dla tysięcy lokatorów mieszkań socjalnych (sociale huurwoningen) wygląda zupełnie inaczej. Aż 29% lokali zarządzanych przez korporacje mieszkaniowe zmaga się z problemem wilgoci (vocht) i pleśni (schimmel). Według Woonbondu – organizacji reprezentującej interesy najemców – sprawa jest poważna, a skargi mieszkańców zbyt często są ignorowane. Lokatorzy, którzy zgłaszają problemy, słyszą niekiedy, że wystarczy częściej otwierać okna (ramen openzetten). To nie tylko niedorzeczne, ale też niebezpieczne – zdrowie najemców nie powinno zależeć od otwartego okna, lecz od jakości technicznej budynku.

Marcel Trip z Woonbondu wskazuje, że utrzymanie (onderhoud) wielu mieszkań pozostawia wiele do życzenia. Problem dotyczy przede wszystkim starszych budynków, gdzie nie wystarczy tylko "trochę podreperować", ale potrzebne są rozwiązania strukturalne (structurele oplossingen). Organizacja Aedes, zrzeszająca korporacje mieszkaniowe, również potwierdza, że problemy z pleśnią są „poważne i trudne do rozwiązania” (serieus en hardnekkig). Tymczasem najemcy, z powodu kryzysu energetycznego (energiecrisis), oszczędzają na ogrzewaniu, co jeszcze bardziej sprzyja utrzymywaniu się wilgoci. Mieszkania są coraz chłodniejsze, powietrze wilgotniejsze, a pleśń ma idealne warunki do rozwoju.

Państwo próbuje zareagować – od 2026 roku żaden lokal nie powinien być już w złym stanie technicznym. W grudniu 2024 roku podpisano porozumienie między rządem, gminami i korporacjami mieszkaniowymi, zgodnie z którym corocznie do 2030 roku przeznaczonych zostanie dodatkowych 200 milionów euro na poprawę warunków mieszkaniowych. Ale inwestycje to nie wszystko. Korporacje skarżą się, że przy dużych remontach muszą uzyskiwać liczne pozwolenia (vergunningen), zgody od lokatorów (toestemming van huurders) i stawić czoła procedurom odwoławczym (bezwaarprocedures). Wszystko to spowalnia działania. „To irytujące, szczególnie dla ludzi żyjących w złych warunkach” – mówi Trip. Dlatego Woonbond wzywa do uproszczenia procedur i szybszego podejmowania decyzji. Lokatorzy mają prawo oczekiwać zdrowego mieszkania (gezonde woning) – nie luksusu, lecz podstawowego standardu.

Mini-słowniczek polsko-niderlandzki:

mieszkania socjalne – sociale huurwoningen
wilgoć – vocht
pleśń – schimmel
utrzymanie – onderhoud
strukturalne rozwiązania – structurele oplossingen
poważny i trudny do rozwiązania – serieus en hardnekkig
kryzys energetyczny – energiecrisis
otwierać okna – ramen openzetten
pozwolenia – vergunningen
zgoda lokatorów – toestemming van huurders
procedury odwoławcze – bezwaarprocedures
zdrowe mieszkanie – gezonde woning
korporacje mieszkaniowe – woningcorporaties
inwestycje – investeringen
warunki mieszkaniowe – woonomstandigheden
skargi najemców – klachten van huurders

Pytania do czytelników:

Czy doświadczyliście problemów z pleśnią lub wilgocią w Waszym mieszkaniu w Holandii? Jak zareagował właściciel lokalu lub korporacja mieszkaniowa?

Czy Waszym zdaniem dodatkowe inwestycje państwowe rozwiążą problem, czy potrzeba jeszcze innych działań?

Jakie rozwiązania można by wprowadzić, aby przyspieszyć remonty i poprawę stanu mieszkań socjalnych?

8.05.2025 Niedziela.NL // fot. Shutterstock, Inc.

(cm/dm)