Temat Dnia

W pierwszym kwartale tego roku holenderski deficyt budżetowy był na poziomie 1,6% PKB. To prawie dwukrotnie mniej niż średnia dla całej Unii Europejskiej i prawie trzykrotnie mniej niż w Polsce.

Większość państw Unii Europejskiej się zadłuża, choć w różnym tempie. Są też wyjątki, czyli kraje, które w pierwszym kwartale tego roku odnotowały nadwyżkę budżetową.

Jak poinformowało unijne biuro statystyczne Eurostat, w pierwszym kwartale 2025 r. deficyt budżetowy w skali całej UE był na poziomie 2,9% PKB. Także w samej strefie euro było to 2,9% PKB.

Rekordzistą pod tym względem była Rumunia, gdzie deficyt wyniósł aż 7,5% tamtejszego PKB. Szybko zadłużają się też Francja (5,6% PKB) i Belgia (5,5%). Oba te kraje już od dawna mają problemy ze zrównoważeniem budżetu i mimo kolejnych prób uzdrowienie finansów publicznych wciąż się tam nie udało.

Polska znalazła się w tym zestawieniu na czwartym miejscu, wraz z Austrią. Zarówno w Polsce, jak i w Austrii deficyt budżetowy wyniósł w pierwszym kwartale tego roku równowartość 5,1% PKB.

Holandia prezentuje się na tym tle całkiem dobrze. Także w poprzednich kwartałach holenderski deficyt budżetowy był niższy niż unijna średnia.

W ostatnim kwartale ubiegłego roku wyniósł on w Holandii na przykład 2,4% PKB (w skali całej UE był on wtedy na poziomie 3,3%), a w trzecim kwartale 2024 r. jedynie 0,4% PKB, co było wtedy dużo niższym wynikiem niż ówczesna średnia dla całej Wspólnoty (2,9% PKB).

Relatywnie niski deficyt budżetowy to coś dobrego, ale jeszcze lepsza jest nadwyżka budżetowa. W pierwszym kwartale 2025 r. pochwalić się nią mogły między innymi Cypr (aż 5,6% PKB) i Grecja (4,2% PKB). Mimo to Grecja pozostaje najbardziej zadłużonym krajem UE - ale przynajmniej zadłużenie to sukcesywnie spada.

W Danii nadwyżka budżetowa w pierwszym kwartale wyniosła 3,3%, w Irlandii 2,3%, na Malcie 2,1%, w Portugalii 1,3%, a na Łotwie 0,2% PKB - wynika z danych udostępnionych na stronie internetowej Eurostatu.

Holandia znana jest z dosyć dobrej dyscypliny budżetowej, szczególnie na tle takich pobliskich państw, jak Belgia czy Francja. W całym ubiegłym roku deficyt budżetowy Holandii wyniósł 0,9% PKB.

Dla porównania: w Polsce deficyt budżetowy w 2024 r. był na poziomie aż 6,6% PKB. Wiązało się to między innymi z wielkim wydatkami na zbrojenia. Tylko w Rumunii deficyt był wtedy jeszcze wyższy (9,3%). W skali całej UE deficyt budżetowy w ubiegłym roku był na poziomie 3,2% PKB.

Z prognoz wynika, że w tym roku holenderski deficyt budżetowy będzie większy niż rok wcześniej. Także dane z pierwszego kwartału na to wskazują (wspomniane 1,6% PKB). Ekonomiści szacują, że w 2025 r. roczny deficyt budżetowy Holandii przekroczy 2% PKB.

To nadal mniej niż zalecane przez Komisję Europejską maksimum 3% PKB deficytu. Maleje jednak przestrzeń fiskalna holenderskiego rządu w reagowaniu na kryzysy. W minionych latach choćby pandemia koronawirusa albo rosyjska inwazja na Ukrainę (oraz będący jej konsekwencją kryzys energetyczny i kryzys inflacyjny) mocno uderzyły w stabilność finansów publicznych - nie tylko Holandii, ale większości państw Wspólnoty.

Na szczęście holenderski dług publiczny wciąż jest relatywnie niski, więc nawet jeśli Holandia musiałaby się czasowo mocniej zadłużać, to nie byłoby dramatu. Holenderski dług publiczny był w pierwszym kwartale tego roku na poziomie 43,2% PKB.

To dużo mniej niż na przykład we Francji (114% PKB) lub w Belgii (107%), nie wspominając już o Grecji (152% PKB, najwięcej w UE) i Włoszech (138%). Polski dług publiczny jest wyższy niż w Holandii, bo w pierwszym kwartale tego roku był na poziomie 57,4% PKB. To jednak wciąż mniej niż średnia dla całej UE, wynosząca prawie 82%.

---

22.07.2025 Niedziela.NL // fot. Lea Rae / Shutterstock.com

(łk)

< Poprzednia		Następna >