Holandia: Zaskakujący wyrok. Ucierpi Izrael i pozycja Holandii?

Holandia

Sąd apelacyjny w Hadze zakazał eksportu części do myśliwców F-35 z Holandii do Izraela. Według sądu kontynuowanie eksportu stwarza ryzyko „poważnego naruszenia humanitarnego prawa wojennego”.

W ogłoszonym w poniedziałek wyroku sąd dał holenderskiemu rządowi siedem dni na wprowadzenie go w życie. Rząd już zapowiedział wniesienie kasacji i chciał, by do czasu jej rozpatrzenia eksport mógł być kontynuowany. Sąd się jednak na to nie zgodził.

Oznacza to, że do poniedziałku 19 lutego eksport części do myśliwców F-35 z bazy w Woensdrecht (Brabancja Północna) do Izraela musi być wstrzymany. Eksport będzie zakazany co najmniej do czasu rozpatrzenia kasacji.

Wyrok był zaskakujący, bo sąd pierwszej instancji orzekł inaczej. Według sądu pierwszej instancji holenderski rząd miał prawo, by uznać argumenty polityczne i związane z polityką bezpieczeństwa za ważniejsze niż argumenty wynikające z prawa międzynarodowego.

Sprawę do sądu skierowały trzy organizacje działające na rzecz praw człowieka (Oxfam Novib, Vredesbeweging Pax i The Rights Forum). Według nich holenderski rząd, godząc się na eksport części zamiennych do myśliwców F-35 należących do izraelskiej armii, może się przyczyniać do naruszeń praw człowieka.

Izrael już od kilku miesięcy prowadzi wojnę z Hamasem, będącą odpowiedzią na brutalny atak Hamasu na Izrael z początku października ubiegłego roku. W Strefie Gazy dochodzi między innymi do wielkich bombardowań, w których zginęły już tysiące ofiar cywilnych, w tym dzieci.

Szacuje się, że w wyniku działań izraelskiej armii zginęło od początku tej wojny około 28 tys. Palestyńczyków - informuje dziennik „NRC Handelsblad”. Pojawia się coraz więcej głosów, także wśród sojuszników Izraela, krytykujących brutalność izraelskiej armii oraz wysoką liczbę ofiar cywilnych. Niektórzy krytycy Izraela twierdzą nawet, że można w tym kontekście mówić o ludobójstwie.

Wcześniej już kilka państw europejskich zdecydowało się na (tymczasowe) wstrzymanie eksportu broni do Izraela. Postąpiły tak między innymi rządy Belgii, Włoch i Hiszpanii.

Wstrzymanie eksportu części do F-35 może się negatywnie odbić na relacjach pomiędzy Holandią i Izraelem, obawia się holenderski rząd. Może to również doprowadzić do osłabienia międzynarodowej pozycji Holandii - twierdzą niektórzy komentatorzy.

Obecnie Holandia ogrywa ważną rolę w programie F-35, a baza w Woensdrecht jest jedną z trzech głównych baz na świecie z częściami dla tych myśliwców. Ograniczenie eksportu części z Woensdrecht może zaniepokoić także inne państwa posiadające F-35 i zaopatrujące się w części w Holandii.

18.02.2024 Niedziela.NL // fot. Shutterstock, Inc.

(łk)